تفسیرسوره حمد(4)

                                              رَبِّ الْعالَمینَ‏. 

درباره کلمه «رب» نیز باید بگوییم که در فارسى کلمه‏اى که بتوانیم معادل آن قرار دهیم نداریم. گاهى به معناى تربیت ‏کننده معنى مى‏کنند ولى بایدتوجه داشت که رب از ماده رَبَبَ است نه از رَبَىَ، و تربیت ‏کننده کلمه ‏اى است که معادل مربى قرار مى‏گیرد و مربى از ماده رَبَىَ است. و گاهى آن را صاحب ‏اختیار ترجمه مى ‏کنند چنان‏که عبدالمطّلب گفت: «انَا رَبُّ الْابِلِ وَ لِلْبَیتِ رَبٌّ» من صاحب ‏اختیار شتر هستم و خانه صاحب ‏اختیارى دارد.

 

تفسیری ازآیهٌ الکرسی

“اللَّهُ

لا إِلهَ إِلاَّ

 هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ

 لا تَأْخُذُهُ سِنَهٌ وَ لا نَوْمٌ

 لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی 

الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ

 إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ ما بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ ما

 خَلْفَهُمْ وَ لا یُحِیطُونَ بِشَیْ‏ءٍ مِنْ عِلْمِهِ

 إِلاَّ بِما شاءَ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ 

وَ لا یَؤُدُهُ حِفْظُهُما 

وَ هُوَ الْعَلِیُّ

 الْعَظِیمُ”.

هیچ معبودی نیست جز خداوند یگانه 

تفسیرحمد3

                                                                    رَبِّ الْعالَمینَ‏. 

درباره کلمه «رب» نیز باید بگوییم که در فارسى کلمه‏اى که بتوانیم معادل آن قرار دهیم نداریم. گاهى به معناى تربیت ‏کننده معنى مى‏کنند ولى بایدتوجه داشت که رب از ماده رَبَ است نه از رَبَىَ، و تربیت ‏کننده کلمه ‏اى است که معادل مربى قرار مى‏گیرد و مربى از ماده رَبَىَ است. و گاهى آن را صاحب ‏اختیار ترجمه مى‏کنند چنان‏که عبدالمطّلب گفت: «انَا رَبُّ الْابِلِ وَ لِلْبَیتِ رَبٌّ» من صاحب‏ اختیار شتر هستم و خانه صاحب‏ اختیارى دارد.

در هر حال هیچ کدام از این کلمات به تنهایى رساننده معنى رب نیستند. گرچه هر دو صفت جدا جدا از اوصاف خداوند به شمار مى ‏آیند ولى گویا در کلمه «رب»، هم مفهوم خداوندگارى و صاحب ‏اختیارى نهفته است و هم معناى تکمیل‏ کننده و پرورش ‏دهنده. خداست که هم صاحب‏ اختیار عالم است و هم کمال‏ رسان همه عالم است.

البته خداوند عالم عوالمى خلق کرده است که موجودات آن عوالم به دلایلى خاص، هر کمالى که مى‏توانند داشته باشند از همان اول دارند. به عبارت دیگر هیچ گونه استعداد و قوّه‏اى در آنها وجود ندارد بلکه همه به فعلیت رسیده ‏اند یعنى از اولى که آفریده شده ‏اند با تمام کمال ممکنشان آفریده شده ‏اند و به تعبیر دیگر «بدء» و «عود» شان یعنى آغاز و انجامشان یکى است. آنها از همان حیث که مخلوق و مبدَع به ابداع الهى مى ‏باشند مربوب او هستند. خداوند از همان حیث که خالق و مبدِع آنهاست ربّ آنهاست.

ولى عالمى که ما در آن زندگى مى‏کنیم، یعنى عالم دنیا یا عالم ماده، عالم تدریج است و نظامش چنین است که وجودها از نقص آغاز مى‏شوند و به سوى کمال سیر مى‏کنند، بدء و عودشان یکى نیست، آغاز و انجامشان دوتاست. آنها از یک حیث مخلوق خداوندند و از حیث دیگر مربوب او.

عالم طبیعت در عین اینکه خود در مجموع عالمى است غیر از عوالم دیگر، به اعتبار اینکه داراى انواع گوناگون است و هر نوع با نظام مخصوص زندگى مى‏کند و در حقیقت هر نوعى براى خود نیز عالمى دارد، داراى عوالم متعدد است و همه آنها همین‏طورند. عالم جماد، عالم گیاه، عالم حیوان، عالم انسان، عالم افلاک، همه از نقص به سوى کمال در حرکت ‏اند. هیچ کدامشان در آغاز آفرینش به صورت کامل آفریده نشده ‏اند. این خداوند است که موجودات همه این عوالم را به کمال نهایى مى‏رساند و ربّ العالمین است.

تفسیرحمد2

الْحَمْدُ لِلَّهِ‏.

 در اینجا هم باید بگوییم که ما لغتى در فارسى نداریم که ترجمان کلمه حمد باشد. 

البته دو کلمه است که نزدیک به معناى حمد است و آنها در فارسى معادل دارند و 

معمولًا براى ترجمه حمد از معادل آنها استفاده مى‏شود. یکى «مدح» که معادل آن

 ستایش است و دیگرى «شکر» که به سپاس ترجمه مى‏شود. ولى هیچ کدام به 

تنهایى رساننده معناى حمد نیستند.

کلمه «مدح» نزدیک به «حمد» است و حتى بعضى احتمال قوى مى‏دهند که دو تلفظ

 از یک کلمه باشند؛ چنان‏که در زبان عربى نظایر آنها را زیاد داریم مثل خلص 

و لخص و ایس و یئس که هر دو حروفشان یکى است ولى جایشان عوض شده است.

مدح به معنى ستایش است. ستایش از احساسهاى مخصوص انسانى است؛

 یعنى این انسان است که داراى این درجه از ادراک و احساس است که وقتى در

 مقابل کمال و جلال، زیبایى و بهاء قرار مى‏گیرد این احساس به صورت عکس‏العمل

 در او پیدا مى‏شود که او را ستایش کند. این احساس در حیوان نیست.

تفسیرسوره حمد

سلام به مناسبت ماه رمضان تفسیر سه تا ازسوره های قرآن رابرایتان دروبلاگ می آورم امیدوارم موردپسندتان قرارگیرد

                                                          1-  سوره حمد

                                                        بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

                              الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ. الرَّحْمنِ الرَّحیمِ. مالِک یوْمِ الدّینِ. 

                               ایاک نَعْبُدُ وَ ایاک نَسْتَعینُ. اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ. 

                           صِراطَ الَّذینَ انْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضوبِ عَلَیهِمْ وَ لَاالضّالّینَ‏

در قرآن مکتوب، از همان آغاز که قرآن به کتابت درآمده است، در

 اول