گردشگری درسراب

سراب

، قدمتی بیش از سنگ نبشته های اورارتویی دارند.

آثار به جای مانده از فتوحات حکمرانان اورارتویی قدمت تاریخی این منطقه را به سالهای 685-730 ق.م می رساند.

 در منطقه سراب آثار متعددی از جمله معابد سنگی، قلاع و یک چهار طاقی متعلق به دوران تمدن ساسانی بر جای مانده که مبین

 اهمیت آن، در دوره ساسانی است.

در دوران بعد از حاکمیت اسلام در ایران و آذربایجان، شهر سراب همچنان ارزش و اعتبار شهری خود را حفظ کرد و به لحاظ موقعیت 

ویژه مواصلاتی و حاصلخیزی خاک همیشه مورد توجه حکمرانان بود. چنانچه مورخین نوشته اند، بابک خرمدین در شهر سراب با 

شبلی بن مثنی ازدی ملاقات کرد و جنگ امیر وهسودان با غزان در کنار این شهر در قرن پنج هجری رخ داد.

شهر سراب در دوره حکومت مغولان از مراکز عمده حکومتی در آذربایجان بود. نوشته اند که سلطان احمد تکودار که اسلام آورده 

بود، از دست ارغون خان و سرداران مغول به اردوی مادر که در سراب مستقر بود، پناه برد و در آنجا دستگیر شد و به دستور ارغون

 به سال 683 کشته شد. بعد از شکست سلطان احمد تکودار ارغون خان مغول، شورای مغولان را در گردنه سائین به سال 683

 تشکیل داد.

در زمان حکومت چوپانیان نیز سراب مورد توجه بود و حکومت آن را جانی بیگ خان از اولان جوجی خان بود که در سال 758 در

 این شهر کشته شد.

در اوایل حکمرانی صفویه که شهرهای تبریز و اردبیل از شهرهای مهم به شمار می رفتند، سراب به دلیل نزدیکی به این دو 

شهر و موقعیت سوق الجیشی، از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. شاه اسماعیل صفوی بعد از شکست در جنگ چالدران 

به سراب روی آورد و در سال 930 در این شهر درگذشت.

جنگ شاه اسماعیل و خلیل پاشا در سراب روی داد و باعث ویرانی و خسارات جبران ناپذیری شد، ولی شاه عباس 

قوای عثمانی را در این شهر شکست داد.

به سال 1205 آغا محمد خان قاجار با صادق خان شقاقی در این منطقه جنگید و بعد از گریختن صادق خان از شهر

 آغامحمد خان سراب را غارت کرد و به آتش کشید. صادق خان شقاقی در جنگ با فتعلی شاه نیز شکست خورد 

و به سراب عقب نشینی کرد و بعد از اینکه جواهرات آغامحمد خان را به فتحعلی شاه پس داد، از طرف شاه قاجار 

بخشوده شد و به حکومت سراب منصوب گردید.

موقعیت جغرافیایی و اقتصادی این شهر باغث شد تا بعد از هر غارت و ویرانی دوباره جانی تازه بگیرید و در بطن حوادث آبدیده شود.

مسجد اسنق

این مسجد در روستای اسنق توابع محال آلان برآغوش بنا شده است. این مسجد دارای ستونها و روبنای سنگی و سنگ

 نبشته های زیبا می باشد. این مسجد در وسط روستا میان حیاط وسعی بنا شده است.

مسجد جمال آباد

این مسجد در روستای جمال آباد از محال آلان برآغوش که در6 کیلومتری شمال مهربان و 21کیلومتری جاده تبریز – 

سراب قرار گرفته است. این مسجد دارای 6 ستون عظیم سنگی است که سقف چوبی مسجد را نگهداشته است. 

طاق سردر و پایه ]ای مسجد حجاری شده اند. سنگه نبشته ای در طاق جای داده اند که متضمن آیه 18 سوره توبه است. 

در مسجد جمال آباد منبر مشبک چهار پله بسیار زیبا گذاشته شده که از شاهکارهای مسلم هنر چوبی اسلامی به 

شمار می رود و شیوه کارهای چوبی دوره تیموری و صفوی را دارد. با توجه به ساخت این منبر می توان احتمال داد که تاریخ 

بنای مسجد 936 هجری قری بوده است.

مسجد جامع سراب

این مسجد بدون گلدسته و مناره، دارای یک شبستان بزرگ که مجموعه ای است از  60 گنبد،  می باشد. 

در ورودی شرقی دارای کتیبه ای است مرمرین با خط نسخ متداول دوره گروکانیان و ترکمانان آق قویونلو و

 هم عصر سلطنت ابوالنصر اوزون حسن آق قویونلو است . مسجد جامع سراب سه محراب دارد که هر کدام 

از ویژگیهای خای برخوردار است.

امامزاده بزرگ

این امامزاده در جنوب غرب شهر سراب، جنب قبرستان عمومی شهر واقع شده است. سبک بنا و ستونها

 به قرن هشتم و نهم منسوب می شود.

موزه و حمام قدیمی سراب

حمام جلال،( خیابان امام خمینی، جنب غربی شهرداری سراب) به جای مانده از دوران قاجاریه و ثبت شده 

در فهرست آثار ملی به شماره 9/419 با معماری ارزشمند در شهرتاریخی و فرهنگی سراب با مساحتی

حدود 650 مترمربع بنا شده است .

موزه ی عشایر آذربایجان به عنوان اولین موزه ی عشایری ایران از شمار موزه های مردم شناسی است. 

قلمرو فعالیت موزه های مردم شناسی منطقه ای به نمایش گذاشتن نشانه های فرهنگی، سنتی، 

قومی و نمایانگر ارزش های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و فنی این نشانه ها، اشیا و نمادها به مردمی است 

که آنها را به کار می گرفته اند و می گیرند.

بخش اداری، بخش اطلاع رسانی، کتابخانه تخصصی، فضای مرتع و چوپان، غرفه سینمای سنتی، بخش 

فرآوری سنتی و بومی لبنیات، بخش فرآوری سنتی پشم، غرفه دست بافت های عشایری، غرفه موسیقی،

 غرفه مسکن (آلاچیق)، غرفه نان پزی، غرفه اشیاء اعتقادی و زیورآلات، غرفه قهوه خانه سنتی و ماکت و تابلو

 نوشته ها و عکس های مختلف از جلوه های فرهنگی عشایرآذربایجان، از بخشهای مختلف این موزه می باشند.

دشت سراب

این دشت شهر سراب را احاطه کرده و دارای کشتزارها و مراتع وسیع است، زیبایی های طبیعی آن به 

ویژه چشم انداز مراتع و کشتزارها در بهار و تابستان انسان را شیفته خود میسازد.

سد خاکی ملا یعقوب

این سد در 19 کیلومتری جنوب شرقی سراب در ارتفاع 1700 متری قرار دارد و محل زیست انواع مرغابی است.

چشمه آبگرم سراب

چشمه آبگرم سراب در جنوب غربی شهر سراب از زمین خارج می شود. آب از مظهر چشمه در دامنه ارتفاعات 

نزدیک کف دره همراه گاز از زمین خارج شده و به رودخانه مجاور میریزد. آب چشمه سراب از دسته آب های سولفاته سدیک گرم است.

چشمه آبرس

 این چشمه در حدود 11 کیلومتری شمال سراب در قریه ای به نام آبرس واقع شده است. آب چشمه توام 

با گاز از زمین خارج می شود و حوضی را تشکیل می دهد که اهالی  از آن برای استحمام استفاده می کنند

چشمه الله حق

آب گرم الله حق در جنوب غربی دهکده ای به همین نام در شمال شرقی آبگرم سراب واقع شده است و حدود

 نیم ساعت با آنجا فاصله دارد. این ناحیه دره ای تقریباً شمالی- جنوبی است که نهر آبی در ته آن به طرف شمال جاری است. 

آبگرم در دو نقطه دامنه شرقی دره به فاصله چند متر از یکدیگر از زمین خارج می شود. آب چشمه جزو دسته آب های

 سولفاته سدیک گرم است.

قلعه آیی(آیی قلعه سی)

این قلعه در روستای شیران از توابع خانمرود سراب، قرار دارد. در اینجا قلعه سنگی کهنی بر روی تپه ای قرار گرفته است. 

این قلعه یک حوض سنی بزرگ دارد که جای پای چهار اسب در آن کنده شده و سه حوض سنگی کوچک نیز در 

نزدیکی های آن وجود دارد.

تپه باستانی قلعه جوق

این تپه در 2کیلومتری شمال سراب در دهکده ای به همین نام واقع شده است. ارتفاع آن 30 متر است و مساحتی

در حدوده 20 هزار متر مربع به شعاع 80 متر می باشد. در این تپه انوع سفال از دوران ماقبل تاریخ و هزاره دوم

 قبل از میلاد و دوران پارتها تا قرون اولیه اسلامی و سفالهایی مرصع در انواع مختلف به حد وفور پیدا شده است.

تپه باستانی امام چای

این تپه در شمال شرقی روستای امام چای قراردارد. مساحت تپه حدود 4000 متر مربع و ارتفاع آن از

زمینهای اطراف 20 متر است. در اثر حفاری های غیر مجاز در این تپه، تعدادی قبرهای اسلامی، یک رگه 

با سفالهای مختلف مربوط به هزاره اول قبل از میلاد، یک رگه آثار خاکستر و زغال از یک آتش سوزی 

و یک دوره تاریخی با سفالهای مختلف و خشت خام مشخص شده است.

سنگ نبشته قیرخ قیزلار(نشتبان)

این سنگ نبشته در روستای قیرخ قیزلار در شمال شرقی سراب و تحت شماره 729 به ثبت تاریخی رسیده است.

این سنگ نبشته به خط میخی و زبان اورارتویی بر روی صخره ای به طو 5/4 متر و عرض 10/2 متر و ارتفاع 6/2 متر نقره شده است.

سنگ نبشته رازلیق

این کتیبه بر صخره ای از کوه زاغان در 12 کیلومتری شمال سراب واقع گردیده است. اندازه آن 80*120 سانتی متر

و 16 سطر می باشد. سنگ نبشته متعلق به آرگیشتی دوم(685-730ق.م) پسر روسای اول است که در فاصله 

سده های هشتم و هفتم قبل از میلاد، به مناسبت تسخیر همان قلعه کنده شده است.

منطقه سراب از جمله مناطقی است که از دیرباز مسکونی بوده است. وجود کتبیه‌ اورارتویی، تپه های باستانی و معابد سنگی در حومه این شهر نشانگر قدمت تاریخی منطقه است. سراب در دوره امپراطوری اورارتویی از جمله مناطقی با تمدن شهری بود. حتی بعضی از محققین و باستان‌شناسان براین باورند که قبور پراکنده در اطراف و اکناف شهر سراب، قدمتی بیش از سنگ نبشته‌های اورارتویی دارند.آثار به جای مانده از فتوحات حکمرانان اورارتویی قدمت تاریخی این منطقه را به سال‌های 685-730 ق.م می‌رساند. سنگ نبشته رازلیق که یک باستان‌شناس آلمانی در سال 1971 آن را خواند به خط میخی و متعلق به آرگیشتی دوم پسر روسای اول است. سنگ نبشته نشتبان هم بیان کننده فتوحات اورارتو در قرن هشتم قبل از میلاد است. مراکز تمدن عهد باستان، معمولاً پس از ویرانی و انهدام در اثر حملات دشمنان، دوباره بازسازی نمی‌شد، اما شهر سراب بعد از شکست اورارتوها، در دوران حکمرانی پارت‌ها نیز از رونق کافی برخوردار شد و مورد توجه حکمرانان پارتی بود. وجود تپه‌های باستانی، تل‌ها و سفالینه‌های کشف شده در منطقه، شاهد این مدعا است.در منطقه سراب آثار متعددی از جمله معابد سنگی ، قلاع و یک چهار طاقی متعلق به دوران تمدن ساسانی بر جای مانده که مبین اهمیت آن،‌در دوره ساسانی است.در دوران بعد از حاکمیت اسلام در ایران و آذربایجان، ‌شهر سراب همچنان ارزش و اعتبار شهری خود را حفظ کرد و به لحاظ موقعیت ویژه مواصلاتی و حاصلخیزی خاک همیشه مورد توجه حکمرانان بود. چنانچه مورخین نوشته‌اند، بابک خرمدین در شهر سراب با شبلی‌بن مثنی ازدی ملاقات کرد و جنگ امیر و هسودان با غزان در کنار این شهر در قرن پنج هجری رخ داد.شهر سراب در دوران حکومت مغولان از مراکز عمدة‌ حکومتی در آذربایجان بود. نوشته‌اند که سلطان احمد تکودار که اسلام آورده بود، از دست ارغون‌خان و سرداران مغول به اردوی مادر که در سراب مستقر بود، پناه برد و در آنجا دستگیر شد و به دستور ارغون به سال 683 کشته شد. بعد از شکست سلطان احمد تکودار ارغون‌خان مغول، شورای مغولان را در گردنه سائین به سال 683 تشکیل داد. در زمان حکومت چوپانیان نیز سراب مورد توجه بود و حکومت آن با«جانی بیگ‌خان» از اولاد «جوجی‌خان» بود که در سال 758 در این شهر کشته شد.
در اوایل حکمرانی صوفیه که شهرهای تبریز و اردبیل از شهرهای مهم به شمار می‌رفتند، سراب به دلیل نزدیکی به این دو شهر و موقعیت سوق‌الجیشی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. شاه اسماعیل صفوی بعد از شکست در جنگ چالدران به سراب روی آورد و در سال 930 در این شهر درگذشت.جنگ شاه اسماعیل و خلیل پاشا در سراب روی داد و باعث ویرانی و خسارات جبران‌ناپذیری شد؛ ولی شاه عباس قوای عثمانی را در این شهر شکست داد.به سال 1205 آغا محمدخان قاجار با صادق خان شقاقی در این منطقه جنگید و بعد از گریختن صادق‌خان از شهر، آغا محمدخان سراب را غارت کرد و به آتش کشید. صادق خان شقاقی در جنگ با فتحعلی شاه نیز شکست خورد و به سراب عقب نشینی کرد و بعد از اینکه جواهرات آغا محمدخان را به فتحعلی شاه پس داد، از طرف شاه قاجار بخشوده شد و به حکومت سراب منصوب گردید.موقعیت جغرافیایی و اقتصادی این شهر باعث شد تا بعد از هر غارت و ویرانی دوباره جانی تازه بگیرد و در بطن حوادث آبدیده شود.

روستاهای سراب

  حومهاغمیونابرغان 

 اسبفروشاناغمیونابرغان 

 بیجندگنبدانچرلو 

 نوجه دهججوداراب 

 هولیقدیزج میرزاحسنگل اباد / منکراباد

  جقرفسرواندامباران 

 مقربهاسفستانمرداباد 

/ قریق  اوغانگلیمحسن اباد / گاودوش اباد  ایدرشانزیراسفبافتان  تازه کندسنزیقدامنجان  اشتجرانصومعه زریناناقیز  سرانسراسلام اباد / گرده مهینقارخون  هریسکادیجانقزل گچی  اله حقسهزابقوشچی  اندرابفرگوشقوشه گنبد  صومعه حق / صومعه ملکشاهسوینجهیزدان  مهینتکلداناحمدابادسفلی  پرکاباسبگراناحمدابادعلیا  تیرشابشوره دلبهرمان  حصارطاراندولت اباد  سردهاچله خانهاغچه کند  قشلاقسرخه ریزچیچکلو  رازلیقسندانقارقا  قلعه جوقصائینقزلجه اکراد  رازلیقساری قیهبالستان  ابرسایده لوخاتون اباد  دیزج سفیددرابملایعقوب  شیره جینقرخ بلاغاردها  دیزج میرهمای / همای ابادکلیانشکردرق  دیزج غفارمحمدکندیناراب  اسطلو / اسطلولجبیننشتبانجندیل  چه گوشامام چایشالقون  ینگجهعسگراباداقبلاغ بهمن  اسبقرانکاظم چائیجلده باخان  شیرمردانبایندردونیق  کندواناورتاکندهیروان  گواشینباشکندحسنجان  بلاسجینتازه کندنرمیق  چوللوحیدرابادوانق سفلی  شاللوخضرابادوانق علیا  قره قیهدکلانلوایرج  حسنجان کوهدیبکلوسلطان اباد  دیزج عظیمسقزچیشیخ سرجین  قزلقیهصندوقلوعبدالله اباد  قورخودقره کانلوکوشنق  میرکوه سفلی / میرکوه حاجیقره مسجدملایعقوب  میرکوه علیا / میرکوه سلطانکلانترعلیا / کلانترغلاماغبلاغ  میرکوه وسطی / میرکوه علی میرزاکلانترسفلی / کلانتربابالواردلان  انگیزمشهدی کندیبهمن اباد  پیرکمانمیدانجیقدیزج شور  چهرقزیریقیصرق  ساری قیهمنقوطایاردلان  شربیانالان براغوشاسنق  سرچشمهاتمیان علیازنجیل اباد  اسماعیل اباداسداله کندیارزنق  ایوقالانرجل اباد  برنج ابادتلخ ابشادباغی  خاکیقاسم کندی / مزرعه گل کندیاجیراباد  دهدولاناقبلاغ / اقبلاغ سامان کوهکیوج  عباس ابادرزگاه   کهدلانبراغوش   لنجواندمیرچی    قزلجه سادات    نرمیق    اتمیان سفلی    اتمیان وسطی    جمال اباد    دی جان    دیلم شاه    سیه دولان    صومعه زرین    قره بلاغ    گلوجه